بازتاب ادبیات تعلیمی در شعر بهار

author

  • غلامحسین ملایی استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد امیدیه - ایران
Abstract:

استفاده از شعر در عرصه­ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه­ی تنوع و گستردگی در شعر ملک­الشعرای بهار نمود می­یابد تا جایی که دیوان بزرگ­ترین شاعر معاصر را باید در زمره­ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش­بینی او نسبت به نسل آینده ایران است. او آگاهانه و دل­سوزانه از توانایی کم­نظیر خود در عرصه­ی شعر بهره می­برد تا مفاهیم و ارزش­های اخلاقی جهان­شمولی - که ریشه در فرهنگ اسلامی و تاریخ ایران باستان دارد - را در قالب داستان، تمثیل و ... به مردم خویش ارایه کند. نظر به تنوع مخاطب، این آموزه­ها گوناگون و رنگارنگ­اند و اغلب ارزش­های ملی و دینی را در­ بر می­گیرند. با این وجود مضامینی چون ترغیب به دادگری، آزادگی،       وطن­دوستی، دانش­اندوزی و مهربانی به خلق را می­توان محور این اندرزها دانست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازتاب متون تعلیمی ایرانی در ادبیات گرجی

زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ایرانی، طی سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزی پررنگ داشته است و بازتاب این تأثیرگذاری به خوبی در فرهنگ، ادب و هنر گرجی نمایان است. در کنار روایت‌های حماسی و غنائی بخشی از متون تعلیمی ادبیات فارسی نیز به زبان گرجی ترجمه شده است. این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته در پی آن است تا این بخش از حیات فرهنگی ادبی ایران را در گرجستان آشکار سازد. خدای­نامه­ها و اندرزنام...

full text

بازتاب متون تعلیمی ایرانی در ادبیات گرجی

زبان، ادب، فرهنگ و تمدن ایرانی، طی سه هزار سال در گرجستان حضور و بروزی پررنگ داشته است و بازتاب این تأثیرگذاری به خوبی در فرهنگ، ادب و هنر گرجی نمایان است. در کنار روایت‌های حماسی و غنائی بخشی از متون تعلیمی ادبیات فارسی نیز به زبان گرجی ترجمه شده است. این تحقیق که به روش تحلیلی توصیفی صورت گرفته در پی آن است تا این بخش از حیات فرهنگی ادبی ایران را در گرجستان آشکار سازد. خدای­نامه­ها و اندرزنام...

full text

بررسی نمود ادبیات تعلیمی در شعر اخوان ثالث

در میان شاعران معاصر، اخوان ثالث جزء چهره‌هایی است که از دیگر آفرینشگران ادبی معاصر متمایز است. آثار او حلقۀ پیوند شعر سنتی با شعر مدرن ایران است. پژوهش‌های صورت‌گرفته دربارۀ اشعار اخوان ثالث، اغلب معطوف به جنبه‌های نمادگرایانه و گرایش‌های ملی و حماسی آثار اوست و از دریچۀ ادبیات تعلیمی به اشعار او کمتر نگریسته شده است. در این مقاله سعی بر آن است که جلوه‌های ادبیات تعلیمی، در اشعار اخوان بررسی ش...

full text

شعر تعلیمی؛ ویژگیها و زمان پیدایشش در ادبیات عرب

شعر تعلیمی که هدف در آن آموزش امور دنیوی و اخروی مردم است، یکی از اقسام چهار گانه شعر در جهان به شمار می آید؛ و ویژگیهای درونی و بیرونی ای دارد که آن را از دیگر انواع شعری جدا می سازد. این نوع شعری در بسیاری از ملتها سابقه دیرینه ای دارد، اما در مورد زمان پیدایش شعر تعلیمی در ادبیات عرب میان مورخان ادب اتفاق نظر وجود ندارد. لذا این مقاله می کوشد تا از سویی به ویژگیها و ارزش هنری شعر تعلیمی بپرد...

full text

بازتاب اندیشه های سیاسی نهج البلاغه در شعر محمّدتقی بهار

دیوان اشعار محمدتقی بهار شاعر و اندیشمند سیاسی دوره معاصر مملو از اندیشه­ها و دغدغه­های سیاسی او همچون عدالت­خواهی، استبداد ستیزی، آزادی، رعیّت­پروری، احترام به دانشمندان و به طورکلی آئین و روش­های ملکرانی است. با توجه به وجـود قراینی، همچـون آشنـایی شـاعر با انـدیشـه­های اسلامی به ­خصوص معارف نهج­البلاغه، به نظر می­رسـد آبشخور اصلـی انـدیشه­های سیاسی او، منابع اسلامی، همچون نهج البلاغه است به گ...

full text

فضیلت صبر در ادبیات تعلیمی

در ادبیات تعلیمی، فضایل اخلاقی به شیوه‌هایی هنرمندانه آموزش داده می‌شود.«صبر و شکیبایی»‌یکی از نمونه‌های صفاتِ نیک انسانی است‌ که در ادب منظوم و منثور فارسی مطرح و در قالبهایی زیبا و با مضمون‌پردازیهایی ظریف بیان گردیده است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاومت برای گشایش است که در آموزه‌های دینی سابقه داشته و در نزد بزرگان ادب ‌فارسی با سه گرایشِ اخلاق دینی و انسانی در آثار شاعرانی چ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 19

pages  33- 50

publication date 2014-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023